Elundini
8 augustus 2016 - Elundini, Zuid-Afrika
Vanmorgen om 4.00 uur besloot de haan dat we lang genoeg geslapen hadden. Best bijzonder, want het was nog aardedonker buiten en van ochtendgloren was nog geen sprake. Misschien had het dier ons iets te vertellen... Meestal ben ik daar niet zo gevoelig voor, maar na de ceremonie gisteren, in de lemen hut, schoot het toch door mijn hoofd.
Maar laat ik even bij het begin beginnen.
Vanaf de prachtige Mpotshane Safari Lodge bij Komga, reden via het achterland langs de Wildcoast. Een kustweg is er niet, en ik had gelezen dat de wegen richting de diverse plaatsjes niet al te best waren, dus hadden we besloten hier geen stops in te plannen.
Dat van die wegen lijkt inmiddels achterhaald, want er wordt met man en macht aan de verbetering gewerkt. De plekken waar dat gebeurt zijn niet te missen: er staat altijd iemand geduldig te zwaaien met een rode vlag. We hebben ons al diverse keren afgevraagd hoe lang je dat volhoudt: op één plek staan en je arm onafgebroken van boven naar beneden bewegen. Aan de outfits van deze mensen te zien (dik ingepakt en de onbedekte lichaamsdelen ingesmeerd met klei tegen de zon), schatten wij in dat het vast geen korte diensten zijn. Wat een baan...
Afijn, geen stops langs de Wildcoast dus. En met reden; ons doel was Elundini Backpackers in het gelijknamige Xhosa- dorp. Het was een van de eerste accomodaties die ik vastlegde bij het plannen van deze reis, omdat dit volgens de Lonely Planet een goede plek in Zuid-Afrika zou zijn om kennis te maken met de lokale bevolking. Dat bleek een understatement. Niet alleen kregen we een rondleiding door het dorp, volgden we een broodbak-workshop in een van de huizen (lees: lemen hut met verrassend moderne inrichting, compleet met waterkoker en tv) en kwamen we echt met mensen in gesprek (zo fijn dat bijna iedereen ook Engels spreekt), voordat we er erg in hadden bevonden we ons gistermiddag middenin een traditionele ceremonie in een donkere, stoffige ruimte volgepakt met mensen, waar de vrouwen heftige discussies voerden over het volgende lied, een passende dans, de juiste maat en het al dan niet gebruiken van de trommel. Althans, daar leek het op, want er was voor ons natuurlijk geen touw aan vast te knopen. Had dat water sprenkelen op de vloer een betekenis of was het gewoon tegen het stof? (dat laatste, uiteraard). 'Gewoon lief lachen' was hier geen optie, want het was een bloedserieuze aangelegenheid en met de vrouw die blijkbaar de leiding had, viel niet te sollen. Dan maar gewoon stil zitten, vriendelijk knikken en netjes je slokjes nemen uit de rondgaande plastic emmers met Kumbucha (of in mijn geval doen alsof, omdat ik de verhalen van Saar over de bereidingswijze van dit soort gefermenteerde dranken nog vers in mijn geheugen had; in Bolivia hebben de oudere tandeloze vrouwen de eer om erin te kwatten om het fermentatieproces te bevorderen, en ik kon me zomaar goed voorstellen dat het bruine zure goedje dat ons zo gastvrij werd aangeboden eveneens op uiterst traditionele wijze was geproduceerd).
Wat een ervaring weer: even ondergedompeld in de cultuur van deze mensen, waar dit soort ceremonies een belangrijk onderdeel van zijn. In dit geval ging het om de aanwezigheid van de 'spirit' van een van de voorvaderen in het slaapvertrek, in de vorm van insecten. Naar het schijnt hebben ze je dan iets te vertellen en is de ceremonie nodig om daar aandacht aan te besteden.
Wat die haan me te vertellen heeft zal me wel nooit duidelijk worden, maar in ieder geval heb ik even aandacht besteed aan het schijven van dit verhaal. Foto's hebben we uiteraard niet gemaakt, maar deze herinnering is nu in ieder geval in woorden vastgelegd. Niet dat ik het snel zal vergeten overigens...
Maar laat ik even bij het begin beginnen.
Vanaf de prachtige Mpotshane Safari Lodge bij Komga, reden via het achterland langs de Wildcoast. Een kustweg is er niet, en ik had gelezen dat de wegen richting de diverse plaatsjes niet al te best waren, dus hadden we besloten hier geen stops in te plannen.
Dat van die wegen lijkt inmiddels achterhaald, want er wordt met man en macht aan de verbetering gewerkt. De plekken waar dat gebeurt zijn niet te missen: er staat altijd iemand geduldig te zwaaien met een rode vlag. We hebben ons al diverse keren afgevraagd hoe lang je dat volhoudt: op één plek staan en je arm onafgebroken van boven naar beneden bewegen. Aan de outfits van deze mensen te zien (dik ingepakt en de onbedekte lichaamsdelen ingesmeerd met klei tegen de zon), schatten wij in dat het vast geen korte diensten zijn. Wat een baan...
Afijn, geen stops langs de Wildcoast dus. En met reden; ons doel was Elundini Backpackers in het gelijknamige Xhosa- dorp. Het was een van de eerste accomodaties die ik vastlegde bij het plannen van deze reis, omdat dit volgens de Lonely Planet een goede plek in Zuid-Afrika zou zijn om kennis te maken met de lokale bevolking. Dat bleek een understatement. Niet alleen kregen we een rondleiding door het dorp, volgden we een broodbak-workshop in een van de huizen (lees: lemen hut met verrassend moderne inrichting, compleet met waterkoker en tv) en kwamen we echt met mensen in gesprek (zo fijn dat bijna iedereen ook Engels spreekt), voordat we er erg in hadden bevonden we ons gistermiddag middenin een traditionele ceremonie in een donkere, stoffige ruimte volgepakt met mensen, waar de vrouwen heftige discussies voerden over het volgende lied, een passende dans, de juiste maat en het al dan niet gebruiken van de trommel. Althans, daar leek het op, want er was voor ons natuurlijk geen touw aan vast te knopen. Had dat water sprenkelen op de vloer een betekenis of was het gewoon tegen het stof? (dat laatste, uiteraard). 'Gewoon lief lachen' was hier geen optie, want het was een bloedserieuze aangelegenheid en met de vrouw die blijkbaar de leiding had, viel niet te sollen. Dan maar gewoon stil zitten, vriendelijk knikken en netjes je slokjes nemen uit de rondgaande plastic emmers met Kumbucha (of in mijn geval doen alsof, omdat ik de verhalen van Saar over de bereidingswijze van dit soort gefermenteerde dranken nog vers in mijn geheugen had; in Bolivia hebben de oudere tandeloze vrouwen de eer om erin te kwatten om het fermentatieproces te bevorderen, en ik kon me zomaar goed voorstellen dat het bruine zure goedje dat ons zo gastvrij werd aangeboden eveneens op uiterst traditionele wijze was geproduceerd).
Wat een ervaring weer: even ondergedompeld in de cultuur van deze mensen, waar dit soort ceremonies een belangrijk onderdeel van zijn. In dit geval ging het om de aanwezigheid van de 'spirit' van een van de voorvaderen in het slaapvertrek, in de vorm van insecten. Naar het schijnt hebben ze je dan iets te vertellen en is de ceremonie nodig om daar aandacht aan te besteden.
Wat die haan me te vertellen heeft zal me wel nooit duidelijk worden, maar in ieder geval heb ik even aandacht besteed aan het schijven van dit verhaal. Foto's hebben we uiteraard niet gemaakt, maar deze herinnering is nu in ieder geval in woorden vastgelegd. Niet dat ik het snel zal vergeten overigens...
